Awans zawodowy

Nauczyciel stażysta

Nauczyciel przystępując do pracy uzyskuje stopień nauczyciela stażysty. Staż rozpoczyna jego wspinanie się po drabinie awansu. Przez pierwszy rok pracy nauczyciel zapoznaje się z pracą szkoły, zdobywa niezbędne doświadczenie.

Staż rozpoczyna się automatycznie na początku roku szkolnego, nie później jednak niż w ciągu 14 dni (KN art. 9d ust.1). Gdyby nauczyciel nawiązał stosunek pracy po upływie wymienionego terminu, nie może rozpocząć stażu do końca tego roku szkolnego (KN art. 9d ust. 2).

Powyższe zasady dotyczą także dodatkowego stażu wynikającego z uzyskania ostatecznej negatywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu lub nieuzyskania akceptacji komisji kwalifikacyjnej (KN art. 9d ust. 3).

Teraz przez 9 miesięcy nauczyciel jest nauczycielem stażystą (KN art. 9c ust. 1 pkt. 1).

Wraz z rozpoczęciem stażu dyrektor przydziela nauczycielowi opiekuna stażu (KN art. 9c ust. 4). Opiekunem może zostać nauczyciel mianowany lub dyplomowany, choć niekoniecznie tego samego przedmiotu.

W przedszkolach publicznych, szkołach i placówkach prowadzonych przez osoby fizyczne oraz osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego, przedszkolach niepublicznych, niepublicznych zakładach kształcenia i placówkach doskonalenia nauczycieli oraz szkołach niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych, opiekunem może być również nauczyciel zajmujący stanowisko kierownicze. W rodzinnej placówce opiekuńczo-wychowawczej opiekunem może być również nauczyciel mianowany lub dyplomowany zatrudniony w publicznym ośrodku adopcyjno-opiekuńczym, wskazany przez organ nadzoru w porozumieniu z organem prowadzącym. (KN art. 9c ust. 4).

Zadaniem opiekuna jest pomoc w przygotowaniu i realizacji planu rozwoju zawodowego (KN art. 9c ust. 5).

Opiekun stażu, co najmniej raz w miesiącu powinien uczestniczyć w zajęciach prowadzonych przez nauczyciela stażystę (rozp. § 6 ust. 1 pkt 3).

Po przeprowadzonych zajęciach analizuje z nauczycielem stażystą scenariusz lekcji, przebieg i efekty przeprowadzonych zajęć. Raz w miesiącu nauczyciel stażysta powinien uczestniczyć w zajęciach prowadzonych przez opiekuna stażu lub innego nauczyciela (rozp. § 6 ust. 1 pkt 2).

 

Obowiązkiem dyrektora szkoły jest zapewnienie nauczycielowi stażyście warunków do obserwacji zajęć dydaktycznych, wychowawczych oraz innych prowadzonych w szkole. Stażysta ma możliwość obserwacji zajęć prowadzonych przez nauczyciela tego samego przedmiotu lub rodzaju zajęć w tej samej lub innej szkole. Zapewniony ma również udziału w formach kształcenia ustawicznego, jeżeli wynika to z zatwierdzonego planu rozwoju zawodowego i potrzeb szkoły. Może korzystać z pomocy merytorycznej i metodycznej poradni psychologiczno-pedagogicznej lub innych placówek i instytucji oświatowych (rozp. § 4 ust. 1 pkt 1-3).

 

Przed nauczycielem stoi trudne zadanie napisania planu rozwoju zawodowego (KN art. 9c ust. 3), tj. programu działań w okresie stażu. Plan ten powinien uwzględnić specyfikę i potrzeby szkoły, w której nauczyciel stażysta pracuje, zadania do realizacji oraz wymagania kwalifikacyjne. Ważne jest, aby nie zapomnieć uwzględnić swoich dotychczasowych umiejętności, wiedzy i doświadczenia.

Projekt planu rozwoju zawodowego musi zostać przedstawiony dyrektorowi w ciągu 20 dni od dnia rozpoczęcia zajęć (rozp. § 3.ust. 1).

Nauczyciel powinien w szczególności podczas swojego stażu poznać organizację, zadania oraz zasady funkcjonowania szkoły:

- przepisy związane z funkcjonowaniem szkoły,

- sposób prowadzenia dokumentacji obowiązującej w szkole,

- przepisy dotyczące zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków nauki i pracy.

Na początek nauczyciel powinien wypisać wszystkie zadania, które otrzymał do realizacji w danym roku szkolnym oraz to, co zrobił do tej pory w swojej pracy pedagogicznej. Pomocne może być jest tu również wypisanie poszczególnych zadań potrzebnych do uzyskania danego stopnia awansu zawodowego. Najważniejsze jest, aby nauczyciel znał wymagania, jakie są przed nim stawiane. Nauczyciel powinien na początku dokonać samooceny jako wychowawca, pedagog. Ocenie powinny podlegać jego umiejętności, które do tej pory nabył, jak również to, czy ma autorytet wśród uczniów, czy nie ma problemów z komunikacją, rozwiązywaniem problemów w klasie itp. Powinien rozważyć, czego mu brakuje - jest to punkt wyjścia do planowania swojego kształcenia i doskonalenia.

Plan musi być zatwierdzony przez dyrektora szkoły w ciągu 30 dni od dnia rozpoczęcia zajęć. W przypadku nieprzyjęcia planu zostaje on zwrócony nauczycielowi do poprawy, ze wskazaniem na piśmie zakresu zmian, jakich ma dokonać (rozp. § 3 ust. 3).

 

Po zakończeniu stażu nauczyciel w ciągu 30 dni powinien złożyć dyrektorowi szkoły sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego (rozp. § 4 ust. 4).

Sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego dyrektor ocenia po zasięgnięciu opinii opiekuna stażu oraz rady rodziców. Ma na to do 21 dni od dnia złożenia przez nauczyciela sprawozdania za okres stażu (KN art. 9c ust. 6 pkt 1).

 

Opiekun stażu ma 14 dni na przedstawienie dyrektorowi projektu oceny dorobku zawodowego po zakończeniu stażu przez nauczyciela. W ciągu 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o dokonywanej ocenie dorobku zawodowego, rada rodziców powinna przedstawić swoją opinię. Jednak, gdy tego nie zrobi w wyznaczonym terminie, nie wstrzymuje to procesu oceny (KN art. 9c ust. 7). Ocena dokonywana jest na piśmie i zawiera uzasadnienie, a także informację o możliwości wniesienia odwołania (KN art. 9c ust. 8).

W każdym przypadku od oceny dorobku nauczycielowi przysługuje, w ciągu 14 dni od jej otrzymania, odwołanie do organu sprawującego nadzór pedagogiczny. Powyższy organ ma 21 dni na rozpatrzenie odwołania. Jednak ocena przedstawiona przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny jest ostateczna (KN art. 9c ust 9).

Istnieje jeszcze sytuacja, w której organ ten nie dotrzyma terminu rozpatrzenia odwołania, w takiej sytuacji nauczyciel jest dopuszczony do rozmowy kwalifikacyjnej (KN art. 9c ust. 10).

Niestety może się zdarzyć, że praca nauczyciela zostanie oceniona negatywnie. W takim wypadku nauczyciel może starać się o ponowną ocenę dorobku po odbyciu jednego dodatkowego stażu w wymiarze 9 miesięcy. Może to zrobić na swój wniosek i za zgodą dyrektora szkoły (KN art. 9c ust. 11). Dodatkowy staż również można rozpocząć wraz z początkiem roku szkolnego (KN art. 9d ust. 3).

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 1 grudnia 2004 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli, nauczyciel musi sprostać pewnym, niezbędnym wymaganiom oraz nabyć określone umiejętności:

znajomość organizacji i zasad funkcjonowania szkoły,

w której nauczyciel odbywał staż (§ 6 ust. 2 pkt 1)

Oceniana jest znajomość dokumentów obowiązujących w szkole, prawidłowość wypełniania dokumentacji ucznia i nauczyciela oraz zastosowanie obowiązujących zasad funkcjonowania szkoły.

umiejętność prowadzenia zajęć w sposób

zapewniający właściwą realizację statutowych zadań szkoły,

w której nauczyciel odbywał staż (§ 6 ust. 2 pkt 2)

Pozytywna ocena hospitowanych zajęć. Oceniane jest opracowanie narzędzi pomiaru, przeprowadzenie analizy wyników osiągnięć wiedzy uczniów oraz stosowanie różnych technik aktywizujących uczniów. Inspirowanie uczniów do brania udziału w różnorodnych konkursach. W ocenie zwraca się również uwagę na to, czy uczniowie uzyskiwali wyniki zgodne ze swoimi możliwościami, jak też czy został opracowany plan pracy z uczniami słabymi. Zwraca się uwagę na to, czy środki dydaktyczne były adekwatne do prowadzonych zajęć i czy nauczyciel przedstawił dokumentację przygotowywania się do zajęć.

znajomość środowiska uczniów, ich problemów

oraz umiejętność współpracy ze środowiskiem uczniów (§ 6 ust. 2 pkt 3)

Ważna jest ocena umiejętności gromadzenia informacji i dokonywania analizy środowiska uczniów, jak też opracowywanie planu pracy klasy z uwzględnieniem potrzeb i oczekiwań uczniów, jak też rodziców, jednocześnie zgodnego z programem wychowawczym szkoły. Istotną umiejętnością, jaką nauczyciel powinien nabyć podczas stażu, jest umiejętność prowadzenia spotkań z rodzicami. Swoją opinię wyraża także pedagog, oceniając kontakty nauczyciela z uczniami i rodzicami. Ocenie podlega również współpraca ze środowiskiem lokalnym i w razie potrzeby podejmowanie działań zmierzających do rozwiązywania problemów środowiskowych uczniów.

umiejętność omawiania własnych lub obserwowanych zajęć (§ 6 ust. 2 pkt 4)

Nauczyciel po skończonych zajęciach prowadzonych przez innego nauczyciela musi umieć ustalić cel zajęć, przygotować narzędzia do opisu spostrzeżeń, przeprowadzić obserwację zajęć, sporządzając z nich notatki, które będą służyły do przygotowania wniosków, wreszcie musi umieć przekazać zebrane informacje. Jednocześnie musi umieć omówić własne zajęcia.

W roku uzyskania pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu nauczyciel stażysta składa wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego. Jeżeli nie dotrzyma terminu złożenia wniosku, obowiązany jest do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze (KN art. 9d ust. 7).

 

Do wniosku należy dołączyć:

- dokumenty potwierdzające posiadanie kwalifikacji zawodowych lub poświadczone kopie tych dokumentów,

- zatwierdzony plan rozwoju zawodowego wraz ze sprawozdaniem z jego realizacji,

- ocenę dorobku zawodowego za okres stażu, a w przypadku nauczyciela, który w okresie odbywania stażu zmienił miejsce zatrudnienia - także ocenę za okres stażu odbytego w poprzednim miejscu zatrudnienia,

- zaświadczenie dyrektora szkoły o wymiarze zatrudnienia nauczyciela oraz zajmowanym przez niego stanowisku w dniu wydania zaświadczenia oraz w okresie odbywania stażu; w przypadku nauczyciela, który w okresie odbywania stażu zmienił miejsce zatrudnienia, oraz nauczyciela zatrudnionego w kilku szkołach, w każdej w wymiarze niższym niż połowa obowiązującego wymiaru zajęć, łącznie w wymiarze co najmniej połowy obowiązującego wymiaru zajęć, należy załączyć zaświadczenia ze wszystkich szkół, w których nauczyciel był zatrudniony w okresie stażu, jeżeli zatrudnienia nie można udokumentować na podstawie świadectw pracy (rozp. § 9 ust. 1).

 

 

NAUCZYCIEL PRZED KOMISJĄ KWALIFIKACYJNĄ

Dyrektor szkoły powołuje komisję kwalifikacyjną, w skład której wchodzą:

- dyrektor (wicedyrektor) - przewodniczący;

- przewodniczący zespołu przedmiotowego (wychowawczego), w przypadku, gdy taki zespół nie został powołany - nauczyciel mianowany lub dyplomowany pracujący w danej szkole. W przypadku placówek, w których nie są zatrudnieni nauczyciele mianowani lub dyplomowani, może być to nauczyciel kontraktowy;

- opiekun stażu (KN art. 9g ust. 1 pkt 1-3);

- na wniosek nauczyciela skład komisji może zostać uzupełniony o przedstawiciela wskazanego związku zawodowego. Przedstawiciela tego wskazuje właściwy organ statutowy związku (KN art. 9g ust. 5, 5a).

Jako obserwator, w pracach komisji może również brać udział:

- przedstawiciel organu prowadzącego szkołę i organu sprawującego nadzór pedagogiczny (KN art. 9g ust. 4).

Jeżeli nauczyciel złoży wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego do dnia 30 czerwca danego roku, właściwy organ, w tym wypadku dyrektor szkoły, wydaje decyzję o nadaniu bądź odmowie nadania stopnia awansu zawodowego do dnia 31 sierpnia danego roku. W przypadku wniosków złożonych do dnia 31 października - do 31 grudnia danego roku (KN art. 9b ust 3, 3a).

Komisja kwalifikacyjna przeprowadza postępowanie kwalifikacyjne na wniosek, który nauczyciel musi skierować do dyrektora szkoły (KN art. 9b ust. 2).

Może się jednak zdarzyć, że wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego lub dokumentacja, nie spełniają wymagań formalnych, wtedy dyrektor szkoły ma obowiązek wskazania szczegółowo stwierdzonych braków i wyznaczenia terminu ich uzupełnienia (rozp. § 11 ust. 2). Dyrektor szkoły powiadamia nauczyciela o terminie i miejscu przeprowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej, na co najmniej 14 dni przed datą posiedzenia (rozp. § 11 ust. 3).

Pierwszym krokiem jest analiza formalna złożonej przez nauczyciela dokumentacji. Kolejnym jest rozmowa kwalifikacyjna, podczas której nauczyciel musi przedstawić sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego oraz odpowiedzieć na pytania komisji (rozp. § 12 ust. 1), czyli uzyskać akceptację komisji po przeprowadzonej rozmowie (KN art. 9b ust. 1 pkt 1).

Wszelkie rozstrzygnięcia komisja kwalifikacyjna podejmuje w obecności co najmniej 2/3 składu swoich członków. Każdy z członków komisji ocenia wymagania spełnianie przez nauczyciela, niezbędne do uzyskania stopnia awansu zawodowego, według punktowej skali od 0 do 10. Na podstawie liczby punktów przyznanych przez poszczególnych członków komisji oblicza się średnią arytmetyczną punktów, z tym że jeżeli liczba członków komisji jest większa niż 3, odrzuca się jedną najwyższą i jedną najniższą ocenę punktową. Nauczyciel uzyskuje akceptację komisji kwalifikacyjnej, jeżeli obliczona średnia wynosi co najmniej 7 (rozp. § 13.ust. 1-4).

W sprawach dotyczących prac komisji, nieuregulowanych w rozporządzeniu, decyduje komisja w drodze głosowania zwykłą większością głosów członków komisji obecnych na posiedzeniu (rozp. § 15).

Z przebiegu pracy komisji sporządzany jest protokół zawierający w szczególności pytania zadane nauczycielowi w czasie rozmowy kwalifikacyjnej oraz informację o udzielonych przez nauczyciela odpowiedziach, uzyskane przez nauczyciela oceny punktowe, średnią arytmetyczną punktów, uzasadnienie rozstrzygnięcia komisji (rozp. § 14).

Po uzyskaniu akceptacji komisji, nauczyciel otrzymuje zaświadczenie o akceptacji. Rejestr wydanych zaświadczeń prowadzi dyrektor szkoły (KN art. 9g ust. 9).

Gdy nauczyciel nie uzyska akceptacji komisji, może ponownie złożyć wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego po odbyciu, na swój wniosek i za zgodą dyrektora szkoły, dodatkowego stażu w wymiarze 9 miesięcy (KN art. 9g ust. 8). Nauczyciel stażysta może ponownie przystąpić do rozmowy z komisją kwalifikacyjną tylko jeden raz w danej szkole (KN art. 9g ust. 8 pkt 1).

Po spełnieniu tych wszystkich warunków dyrektor szkoły w drodze decyzji administracyjnej nadaje nauczycielowi stażyście stopień NAUCZYCIELA KONTRAKTOWEGO.

 

 

Nauczyciel kontraktowy

Kolejnym stopniem awansu zawodowego nauczyciela jest nauczyciel kontraktowy ubiegający się o awans na stopień nauczyciela mianowanego.

Może on rozpocząć staż na stopień nauczyciela mianowanego po przepracowaniu w szkole co najmniej dwóch lat od dnia nadania poprzedniego stopnia awansu zawodowego (KN art. 9d ust. 4).

Podobnie jak w przypadku poprzedniego stopnia, staż rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego, nie później jednak niż w ciągu 14 dni, lecz w tym przypadku nauczyciel kontraktowy musi skierować wniosek do dyrektora szkoły (KN art. 9d ust.1). Gdy stosunek pracy został nawiązany po tym terminie, nauczyciel może rozpocząć staż dopiero w nowym roku szkolnym.

Staż trwa 2 lata i 9 miesięcy (KN art. 9c ust. 1 pkt 2). W przypadku tego stopnia zawodowego także zostaje przydzielony nauczycielowi opiekun stażu (KN art. 9c ust. 4). Opiekunem stażu może zostać nauczyciel mianowany lub dyplomowany.

 

W przedszkolach publicznych, szkołach i placówkach prowadzonych przez osoby fizyczne oraz osoby prawne nie będące jednostkami samorządu terytorialnego, przedszkolach niepublicznych, niepublicznych zakładach kształcenia i placówkach doskonalenia nauczycieli placówkach oraz szkołach niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych, opiekunem nauczyciela kontraktowego może być również nauczyciel zajmujący stanowisko kierownicze. W rodzinnej placówce opiekuńczo-wychowawczej opiekunem może być również nauczyciel mianowany lub dyplomowany zatrudniony w publicznym ośrodku adopcyjno-opiekuńczym, wskazany przez organ nadzoru w porozumieniu z organem prowadzącym. (KN art. 9c ust. 4).

 

Podobnie jak w przypadku nauczyciela stażysty, nauczyciel kontraktowy również musi napisać plan rozwoju zawodowego, którego projekt przedkłada dyrektorowi szkoły wraz z wnioskiem o rozpoczęcie stażu.

Plan ten powinien uwzględniać specyfikę i potrzeby szkoły, zadania przeznaczone do realizacji na tym etapie zgodnie z rozporządzeniem o awansie zawodowym. Przy pisaniu planu należy brać pod uwagę dotychczasową wiedzę, umiejętności i doświadczenie. Tak przygotowany plan musi zostać zatwierdzony przez dyrektora placówki (KN art. 9c ust.3). Ma on na to 30 dni od dnia rozpoczęcia zajęć. Jeżeli dyrektor uzna plan za niepełny lub uzna, że powinien zostać poprawiony, zwraca go nauczycielowi ze wskazaniem zakresu zmian. Dokonuje tego w formie pisemnej (rozp. § 3 ust. 3).

 

Po zakończeniu stażu nauczyciel składa dyrektorowi szkoły sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego (KN art. 9c ust. 3). Dyrektor w ciągu 21 dni od dnia złożenia tego sprawozdania ocenia dorobek zawodowy nauczyciela. Swoją ocenę przedstawia również opiekun stażu i rada rodziców. Opiekun stażu ma 14 dni na przedstawienie projektu oceny dorobku zawodowego nauczyciela (rozp. § 5). Rada rodziców również ma 14 dni na przedstawienie swojej opinii, jednak jej brak nie powoduje wstrzymania procesu oceny nauczyciela (KN art. 9c ust. 7).

Nauczyciel musi pamiętać o kryteriach oceny dokonywanej przez rodziców. Na pewno będą oni brali pod uwagę przestrzeganie prawa wewnątrzszkolnego (zarządzeń, regulaminów), zdyscyplinowania pracy nauczyciela (efektywność wykorzystania czasu pracy własnej i uczniów). Istotnym czynnikiem branym pod uwagę w momencie oceniania będzie również, a może przede wszystkim umiejętność porozumiewania się z uczniem, rodzicami i innymi dorosłymi osobami. Ocenie podlegać będą zdolności organizacyjne nauczyciela, skuteczność rozwiązywania problemów klasowych ucznia, bezpieczny rozwój dziecka w szkole. Współpraca z rodzicami przy rozwiązywaniu problemów indywidualnych i klasowych oraz aktywność nauczyciela w organizowaniu życia szkoły i środowiska będzie również przedmiotem tej oceny.

Ocena dorobku zawodowego dokonywana jest na piśmie i zawiera uzasadnienie, a także informację o możliwości wniesienia odwołania (KN art. 9c ust. 8). W każdym przypadku od oceny dorobku, nauczycielowi służy, w ciągu 14 dni od jej otrzymania, odwołanie do organu sprawującego nadzór pedagogiczny. Powyższy organ ma 21 dni na rozpatrzenie odwołania. Jednak ocena przedstawiona przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny jest ostateczna (KN art. 9c ust 9). W sytuacji niedotrzymania terminu rozpatrzenia odwołania nauczyciel jest dopuszczony do postępowania egzaminacyjnego (KN art. 9c ust. 10).

Gdy praca nauczyciela zostanie oceniona negatywnie - może on starać się o ponowną ocenę dorobku po odbyciu jednego dodatkowego stażu w wymiarze 9 miesięcy. Może to zrobić na swój wniosek i za zgodą dyrektora szkoły (KN art. 9c ust. 11). Dodatkowy staż również można rozpocząć wraz z początkiem roku szkolnego (KN art. 9d ust. 3).

W przypadku uzyskania ostatecznie pozytywnej oceny nauczyciel kontraktowy składa wniosek o podjęcie postępowania egzaminacyjnego. Musi tego dokonać w roku uzyskania pozytywnej oceny dorobku zawodowego za okres stażu. Jednak jeżeli nie dotrzyma tego terminu, obowiązany jest do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze (KN art. 9d ust 7). Wniosek zostaje skierowany do organu prowadzącego szkołę.

Do wniosku nauczyciel jest zobowiązany dołączyć:

- dokumenty potwierdzające posiadanie kwalifikacji zawodowych lub poświadczone kopie tych dokumentów;

- zaświadczenie dyrektora szkoły o wymiarze zatrudnienia nauczyciela oraz zajmowanym przez niego stanowisku w dniu wydania zaświadczenia oraz w okresie odbywania stażu; w przypadku zmiany miejsca pracy w trakcie odbywania stażu do dokumentacji i wniosku należy dołączyć świadectwo pracy lub zaświadczenie o wymiarze zatrudnienia i zajmowanym stanowisku w poprzednim miejscu pracy; również, gdy nauczyciel jest zatrudniony w kilku szkołach, w każdej w wymiarze mniejszym niż połowa obowiązującego wymiaru zajęć, łącznie w wymiarze co najmniej połowy obowiązującego wymiaru zajęć, należy załączyć zaświadczenia ze wszystkich szkół, w których nauczyciel był zatrudniony w okresie stażu, jeżeli nie ma możliwości udokumentowania zatrudnienia świadectwami pracy;

- zatwierdzony plan rozwoju zawodowego,

- sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego,

- akt nadania stopnia awansu zawodowego nauczyciela kontraktowego,

- ocena dorobku zawodowego za okres stażu, a w przypadku nauczyciela, który w okresie odbywania stażu zmienił miejsce zatrudnienia, również ocenę za okres stażu odbytego w poprzednim miejscu zatrudnienia (rozp. § 9 ust. 1).

 

Można również dołączyć:

- inną dokumentację świadczącą o osiągnięciach zawodowych nauczyciela (rozp. § 9 ust. 3).

W przypadku niespełnienia przez wniosek lub dokumenty wymagań formalnych organ nadający stopień awansu zawodowego jest obowiązany do wskazania szczegółowo stwierdzonych braków i wyznaczenia terminu ich uzupełnienia (rozp. § 11 ust. 2). Organ nadający stopień awansu zawodowego powiadamia nauczyciela o terminie i miejscu przeprowadzenia egzaminu z co najmniej 14-dniowym wyprzedzeniem (rozp. § 11 ust. 3).

Organem nadającym stopień nauczyciela mianowanego jest organ prowadzący szkołę.

Nauczyciel kontraktowy ubiegający się o awans na stopień nauczyciela mianowanego w okresie stażu powinien uczestniczyć w pracach organów szkoły związanych z realizacją zadań dydaktycznych, wychowawczych, opiekuńczych lub innych wynikających ze statutu, potrzeb szkoły oraz środowiska lokalnego. Muszą pogłębiać swoją wiedzę i umiejętności zawodowe dzięki udziałowi w różnych formach doskonalenia zawodowego oraz poznawać przepisy dotyczące systemu oświaty z uwzględnieniem specyfiki typu i rodzaju szkoły, w której odbywa staż (rozp. § 7 ust 1 pkt. 1-3).

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 1 grudnia 2004 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli, nauczyciel kontraktowy do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego powinien posiąść:

umiejętność organizacji i doskonalenia warsztatu pracy, dokonywania ewaluacji własnych działań, a także oceniania ich skuteczności i dokonywania zmian w tych działaniach; w przypadku nauczycieli, o których mowa w art. 1 ust. 1a KN - umiejętność samodzielnego opracowania indywidualnych planów pracy z dzieckiem i prowadzenia karty pobytu dziecka oraz aktywnego działania w zespole do spraw okresowej oceny sytuacji wychowanków (§ 7 ust. 2 pkt 1 )

Oznacza to, że od nauczyciela wymagana jest umiejętność przygotowania i stosowania pomocy naukowych, służących podnoszeniu jakości zajęć przez niego prowadzonych. Przy realizacji programu nauczyciel powinien systematycznie poddawać się samoocenie, zgodnie z którą powinien dokonywać zmian w swoim warsztacie pracy. Biorąc pod uwagę obserwacje swoich postępów w pracy, musi wprowadzać zmiany w realizowanych planach, scenariuszach zajęć lub zmieniać kryteria oceny. Wiąże się to z opracowaniem i wdrożeniem systemu monitorowania efektów swojej pracy.

umiejętność uwzględniania w pracy potrzeb rozwojowych uczniów,

problematyki środowiska lokalnego oraz współczesnych problemów społecznych i cywilizacyjnych (§ 7 ust. 2 pkt. 2)

Nauczyciel na tym etapie swojej pracy powinien znać już sytuację rodzinną uczniów i pomagać rozwiązywać problemy dzieci, jak też mobilizować do tego rodziców, środowisko lokalne, ale przede wszystkim samych uczniów.

umiejętność wykorzystywania w pracy technologii informacyjnej i komunikacyjnej

(§ 7 ust. 2 pkt 3)

Wysoko rozwinięta współczesna technika wymaga również od nauczyciela ciągłego rozwoju w celu nadążania za nowościami cywilizacyjnymi. Wiąże się to z nowocześniejszymi metodami nauczania, wykorzystującymi komputer, czy technologię informacyjną.

umiejętność zastosowania wiedzy z zakresu psychologii, pedagogiki i dydaktyki oraz ogólnych zagadnień z zakresu oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w rozwiązywaniu problemów związanych z zakresem realizowanych przez nauczyciela zadań (§ 7 ust. 2 pkt 4)

Wiedza psychologiczna jest przydatna w życiu każdego człowieka, szczególnie w zawodzie nauczyciela, który powinien znać zasady rozwiązywania konfliktów w szkole, lecz również powinien podejmować próby rozwiązywania problemów wychowawczych, społecznych i opiekuńczych. Wiedza ta przydatna jest także w procesie dydaktycznym. Ciągłe doszkalanie się nauczyciela jest pomocne w doskonaleniu umiejętności warsztatu pracy z uczniem.

umiejętność posługiwania się przepisami dotyczącymi systemu oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w zakresie funkcjonowania szkoły, w której nauczyciel odbywał staż (§ 7 ust.2 pkt 5)

Poza wiedzą, jaką nauczyciel ma, bardzo istotna jest umiejętność wykorzystywania i przekazywania tej wiedzy, szczególnie w zakresie problemów wynikających ze specyfiki zadań realizowanych przez nauczyciela. Istotna jest również znajomość i stosowanie przepisów Konstytucji, Karty Nauczyciela, rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie awansu zawodowego nauczycieli, ustawy o systemie oświaty, Karty Praw Dziecka, Karty Praw Człowieka, Statutu Szkoły, Programu Wychowawczego Szkoły, rozporządzenia dotyczącego oceniania i promowania uczniów i innych ważnych w pracy nauczyciela przepisów.

NAUCZYCIEL PRZED KOMISJĄ EGZAMINACYJNĄ

Organ prowadzący szkołę zobowiązany jest powołać komisję egzaminacyjną. W skład tej komisji wchodzą:

- przedstawiciel organu prowadzącego szkołę - przewodniczący;

- przedstawiciel organu sprawującego nadzór pedagogiczny;

- dyrektor szkoły;

- dwaj eksperci z listy ustalonej przez ministra edukacji;

- przedstawiciel wskazanego związku zawodowego, na wniosek nauczyciela. Przedstawiciela tego wskazuje właściwy organ statutowy związku (KN art. 9g ust. 2, 5, 5a).

 

Postępowanie egzaminacyjne przeprowadzane jest na wniosek nauczyciela, skierowany do właściwego organu - w tym wypadku do organu prowadzącego szkołę (KN art. 9b ust. 2).

Jeżeli nauczyciel złoży wniosek o podjęcie postępowania egzaminacyjnego do dnia 30 czerwca danego roku, właściwy organ, w tym wypadku organ prowadzący szkołę, wydaje decyzję o nadaniu bądź odmowie nadania stopnia awansu zawodowego do dnia 31 sierpnia danego roku. W przypadku wniosków złożonych do dnia 31 października - do 31 grudnia danego roku (KN art. 9b ust 3, 3a).

Komisja egzaminacyjna podejmuje rozstrzygnięcia w obecności co najmniej 2/3 składu swoich członków (rozp. § 13 ust. 1).

W trakcie przeprowadzania egzaminu komisja zapoznaje się z prezentacją dorobku nauczyciela kontraktowego ubiegającego się o stopień awansu zawodowego. Nauczyciel odpowiada również na pytania członków komisji dotyczące wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego (rozp. § 12 ust. 2). Każdy z członków komisji ocenia spełnianie przez nauczyciela wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia awansu zawodowego, według punktowej skali od 0 do 10 (rozp. § 13 ust. 2). Na podstawie wystawionych ocen oblicza się średnią arytmetyczną. Jednak, gdy liczba członków komisji jest większa niż 3, odrzuca się najwyższą i najniższą ocenę. Z ocen przyznanych nauczycielowi oblicza się średnią arytmetyczną. Egzamin uważa się za zdany w przypadku, gdy obliczona średnia wynosi co najmniej 7 (rozp. § 13 ust. 3,4).

Po zdanym egzaminie nauczyciel otrzymuje od Komisji zaświadczenie o zdaniu egzaminu. Rejestr wydanych zaświadczeń prowadzi organ prowadzący szkołę (KN art. 9g ust. 9). W sprawach proceduralnych, dotyczących prac komisji, nieuregulowanych w rozporządzeniu, decyduje komisja w drodze głosowania zwykłą większością głosów obecnych na posiedzeniu członków (Rozp. § 15). Z przebiegu pracy komisji egzaminacyjnej zostaje sporządzony protokół. Zawiera on w szczególności uzyskaną przez nauczyciela punktację wraz z jej uzasadnieniem (Rozp. § 14 ust. 1). W protokole muszą zostać odnotowane wszystkie rozstrzygnięcia komisji oraz decyzje podjęte w sprawach proceduralnych.

W przypadku niezdania egzaminu nauczyciel ma możliwość ponownego złożenia wniosku o postępowanie egzaminacyjne po odbyciu dodatkowego stażu w wymiarze 9 miesięcy. Staż ten może być odbyty na wniosek nauczyciela, jednocześnie za zgodą dyrektora. Do ponownego egzaminu można przystąpić tylko jeden raz w danej szkole (KN art. 9g ust. 8 pkt 1). Dodatkowy staż rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego, jednak nie później niż w ciągu 14 dni od dnia rozpoczęcia zajęć (KN art. 9d ust. 3).

Po spełnieniu przez nauczyciela kontraktowego wymagań kwalifikacyjnych, odbyciu stażu i otrzymaniu pozytywnej oceny dorobku zawodowego oraz zdaniu egzaminu przed komisją egzaminacyjną organ prowadzący szkołę nadaje stopień NAUCZYCIELA MIANOWANEGO (KN art. 9b ust. 4 pkt 2).

Przed wydaniem decyzji odmawiającej nadania stopnia nauczyciela mianowanego, należy umożliwić nauczycielowi wgląd do akt sprawy i wypowiedzenie się co do zebranych materiałów. W przypadku decyzji odmownej w uzasadnieniu należy podać, które z wymogów warunkujących nadanie stopnia nauczyciel spełnił, a których nie.

Od tej decyzji nauczycielowi przysługuje odwołanie do organu wyższego stopnia, tj.:

- w stosunku do dyrektora szkoły - organ prowadzący szkołę,

- w stosunku do organu prowadzącego szkołę - organ sprawujący nadzór pedagogiczny,

- w stosunku do organu sprawującego nadzór pedagogiczny - właściwy minister (KN art. 9b ust. 7).

Nad pracami komisji, nad czynnościami podejmowanymi w postępowaniu o nadanie nauczycielowi kontraktowemu stopnia nauczyciela mianowanego, nadzór sprawuje organ sprawujący nadzór pedagogiczny (KN art. 9h ust. 1 pkt. 1). Protokoły wraz z dokumentacją komisji egzaminacyjnej przechowywane są przez organ prowadzący szkołę. Protokoły udostępniane są organom nadzorującym czynności podejmowane w postępowaniu o nadanie nauczycielowi stopnia awansu zawodowego (rozp. § 14 ust. 2).

Akt nadania stopnia awansu zawodowego zawiera w szczególności: nazwę komisji egzaminacyjnej, numer i datę wydania zaświadczenia o zdaniu egzaminu, stopień awansu zawodowego, jak również informację o poziomie wykształcenia nauczyciela (KN art. 9b ust. 5).

Nauczycielowi, który w trakcie pracy zawodowej uzyskał wyższy poziom wykształcenia, niż określony w akcie nadania stopnia awansu zawodowego zostaje wydany, na wniosek nauczyciela, nowy akt nadania odpowiedniego stopnia awansu zawodowego, uwzględniający uzyskany poziom wykształcenia (KN art. 9f ust. 1).

 

Nauczyciel mianowany

Kolejnym stopniem awansu zawodowego nauczyciela jest nauczyciel mianowany ubiegający się o awans na stopień nauczyciela dyplomowanego. Staż rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego, nie później jednak niż w ciągu 14 dni, na wniosek nauczyciela, skierowany do dyrektora szkoły (KN art. 9d ust. 1). W przypadku nawiązania stosunku pracy po tym terminie nauczyciel może rozpocząć staż dopiero w nowym roku szkolnym (KN art. 9d ust. 2).

Nauczyciel mianowany może rozpocząć staż na stopień nauczyciela dyplomowanego po przepracowaniu w szkole co najmniej roku od dnia nadania poprzedniego stopnia awansu zawodowego (KN art. 9d ust. 4).

 

Staż trwa 2 lata i 9 miesięcy (KN art. 9c ust. 1 pkt 2).

Nauczyciel mianowany zobowiązany jest do napisania planu rozwoju zawodowego, którego projekt przedkłada dyrektorowi szkoły wraz z wnioskiem o rozpoczęcie stażu.

Plan ten powinien uwzględniać specyfikę i potrzeby szkoły, zadania przeznaczone do realizacji na tym etapie zgodnie z rozporządzeniem o awansie zawodowym. Przy pisaniu planu należy brać pod uwagę dotychczasową wiedzę, umiejętności i doświadczenie. Tak przygotowany plan musi zostać zatwierdzony przez dyrektora placówki (KN art. 9c ust. 3). Ma on na to 30 dni od dnia rozpoczęcia zajęć (rozp. § 3 ust. 3).

Podczas odbywania stażu do najważniejszych zadań nauczyciela należy doskonalenie warsztatu i metod pracy, pogłębianie wiedzy i umiejętności służących własnemu rozwojowi, a także podnoszeniu poziomu szkoły, w której nauczyciel pracuje (Rozp. § 8 ust. 1).

Dokumentację prowadzonych przez siebie zajęć nauczyciel może prowadzić poprzez zapisywanie analizy własnych działań i ocenę ich skuteczności. Dokumentuje on swoje osiągnięcia i zapisuje wykonywane przez siebie zajęcia, co znaczenie ułatwia wprowadzanie korekt i trafne wyciąganie wniosków z prowadzonych zajęć. Gromadzenie konspektów i scenariuszy zajęć, bardzo ułatwi nauczycielowi późniejsze zebranie dokumentacji do realizacji planu rozwoju zawodowego. Bardzo pomocne w dokumentowaniu jest gromadzenie prac dzieci, nagrań wideo z prowadzonych zajęć. Zapisywanie uwag i refleksji na temat przeczytanych lektur znacznie ułatwi nauczycielowi sporządzenie sprawozdania z realizacji planu.

Po zakończeniu stażu nauczyciel składa dyrektorowi szkoły sprawozdanie z realizacji planu rozwoju zawodowego (KN art. 9c ust. 3). W terminie do 21 dni od dnia złożenia sprawozdania dyrektor dokonuje oceny dorobku zawodowego nauczyciela. Po zapoznaniu się ze sprawozdaniem, dyrektor zbiera informacje o realizacji planu rozwoju zawodowego, jak też o efektach zajęć prowadzonych przez nauczyciela oraz zasięga opinii rady rodziców, która ma na to 14 dni. Brak opinii rady rodziców nie powoduje wstrzymania procesu oceny nauczyciela (KN art. 9c ust. 6 pkt. 2, ust. 7).

Ocena dokonywana jest na piśmie i zawiera uzasadnienie, jak również informację o możliwości wniesienia odwołania (KN art. 9c ust. 8).

W każdym przypadku od oceny dorobku nauczycielowi przysługuje, w ciągu 14 dni od jej otrzymania, odwołanie do organu sprawującego nadzór pedagogiczny. Powyższy organ ma 21 dni na rozpatrzenie odwołania. Jednak ocena przedstawiona przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny jest ostateczna (KN art. 9c ust. 9). W sytuacji niedotrzymania terminu rozpatrzenia odwołania nauczyciel jest dopuszczony do ubiegania się o akceptację komisji bez tej oceny (KN art. 9c ust. 10).

Gdy praca nauczyciela zostanie oceniona negatywnie - może on starać się o ponowną ocenę dorobku po odbyciu jednego dodatkowego stażu w wymiarze 9 miesięcy. Może to zrobić na swój wniosek i za zgodą dyrektora szkoły (KN art. 9c ust. 11). Dodatkowy staż również można rozpocząć wraz z początkiem roku szkolnego (KN art. 9d ust. 3).

W przypadku uzyskania ostatecznie pozytywnej oceny nauczyciel mianowany ma 3 lata, od dnia otrzymania oceny za okres stażu, na złożenie wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego. Jeżeli nie dotrzyma tego terminu, zobowiązany jest do ponownego odbycia stażu w pełnym wymiarze (KN art. 9d ust. 7). Wniosek zostaje skierowany do organu prowadzącego szkołę.

W teczce dołączonej do wniosku o wszczęcie postępowania kwalifikacyjnego na stopień nauczyciela dyplomowanego powinny się znaleźć dokumenty (wszystkie kserokopie powinny być poświadczone urzędowo za zgodność z oryginałem):

 

- dokumenty potwierdzające posiadane kwalifikacje (dyplom ukończenia studiów z potwierdzeniem kwalifikacji pedagogicznych, akt mianowania);

- zaświadczenie dyrektora szkoły o zatrudnieniu (czas zatrudnienia, wymiar, zajmowane stanowisko);

- zatwierdzony plan rozwoju zawodowego i sprawozdanie z jego realizacji;

- ocena dorobku zawodowego za okres stażu wystawiona przez dyrektora szkoły, w przypadku nauczyciela, który zmienił miejsce zatrudnienia, również ocenę za okres odbytego stażu w poprzednim miejscu;

- inne dokumenty świadczące o osiągnięciach zawodowych sprzed okresu stażu;

- dokumentację potwierdzającą realizację zadań niezbędnych do uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego.

Dokumentacja powinna być przedstawiona w następującej formie:

 

- opis i analiza realizacji wymagań wymienionych w § 8 ust. 2 pkt 1-3, ze wskazaniem w szczególności wpływu podejmowanych działań na podniesienie jakości procesu dydaktyczno-wychowawczego realizowanego w szkole;

- sprawozdania z realizacji wybranych zadań, o których mowa w § 8 ust. 2 pkt 4;

- dyplomów lub świadectw potwierdzających zaawansowaną znajomość języka obcego w przypadku realizacji zadania, o którym mowa w § 8 ust. 2 pkt 4 lit. d;

- zaświadczeń i innych dokumentów potwierdzających pełnienie funkcji, prowadzenie działań lub wykonywanie zadań związanych ze spełnianiem wymagań określonych w § 8 ust. 2, jeżeli nie wynika to z planu rozwoju zawodowego i sprawozdania z jego realizacji;

- opis i analiza co najmniej dwóch przypadków rozpoznania i rozwiązania problemów edukacyjnych, wychowawczych lub innych, o których mowa w §8 ust. 2 pkt 5 (rozp. § 9 ust. 4 pkt 1-5).

Wymagania kwalifikacyjne

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 1 grudnia 2004 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli, nauczyciel mianowany musi spełniać pewne wymagania kwalifikacyjne, niezbędne do uzyskania stopnia nauczyciela dyplomowanego. Są to w szczególności:

uzyskanie pozytywnych efektów w pracy dydaktycznej, wychowawczej lub opiekuńczej na skutek wdrożenia działań mających na celu doskonalenie pracy własnej i podniesienie jakości pracy szkoły, a w przypadku nauczycieli, o których mowa w art. 9e ust. 1-3 Karty Nauczyciela - uzyskanie pozytywnych efektów w zakresie realizacji zadań odpowiednio na rzecz oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w związku z zajmowanym stanowiskiem lub pełnioną funkcją

(rozp. § 8 ust. 2 pkt. 1)

Od nauczyciela wymaga się propozycji i zaangażowania w organizowanie ogólnoszkolnych konkursów, organizacji kół zainteresowań. Istotne jest, aby jego działania znalazły odzwierciedlenie w wynikach pracy uczniów.

wykorzystywanie w pracy technologii informacyjnej i komunikacyjnej

(rozp. § 8 ust. 2 pkt. 2)

Aby sprostać współczesnym wymaganiom, nauczyciel powinien umieć posługiwać się wiedzą informatyczną i wykorzystywać ją w procesie dydaktycznym. Dla sprawniejszego przeprowadzania swoich zajęć nauczyciel powinien sam być pomysłodawcą i autorem pomocy dydaktycznych.

Warto tu zrobić kurs komputerowy, uczestniczyć w warsztatach dotyczących zastosowania Internetu w edukacji, wykorzystania komputerowych programów edukacyjnych na zajęciach, gromadzenia i wykorzystania wideoteki, kaset czy kamery wideo na lekcjach itd. Można nagrać swoje zajęcia i dokonać na podstawie filmu analizy lub samooceny. Oczywiście zajęcia takie nie muszą odbywać się codziennie. Wystarczą 2 godziny w semestrze z danego przedmiotu w pracowni komputerowej. Konieczny do takich zajęć jest konspekt, można zrobić zdjęcia, dać uczniom arkusze ewaluacji zajęć, trzeba również napisać sprawozdanie i, oczywiście za pomocą komputera, przygotować sprawdziany, testy, karty pracy, materiały dla uczniów. Można również w pracowni komputerowej zorganizować kurs dla nauczycieli szkoły w zakresie posługiwania się Internetem i wpisać jako punkt dotyczący dzielenia się swoją wiedzą i doświadczeniem. Nauczyciele uczestniczący w tym kursie zaliczą to jako formę wewnątrzszkolnego doskonalenia zawodowego.

umiejętność dzielenia się wiedzą i doświadczeniem z innymi nauczycielami, w tym przez prowadzenie otwartych zajęć, w szczególności dla nauczycieli stażystów i nauczycieli kontraktowych, prowadzenie zajęć dla nauczycieli w ramach wewnątrzszkolnego doskonalenia zawodowego lub innych zajęć (rozp. § 8 ust. 2 pkt. 3)

Od nauczyciela wymagana jest aktywna praca w zespole przedmiotowym, wychowawczym lub problemowym, np. opracowywanie harmonogramów spotkań i tematyki zespołów przedmiotowych, również przygotowanie i prowadzenie szkoleń rady pedagogicznej i rozwiązywanie problemów szkoły. Przeprowadzenie lekcji otwartych po uprzednim przygotowaniu scenariusza, materiałów metodycznych. Opiekowanie się nauczycielem będącym na stażu lub praktyce. Zorganizowanie i prowadzenie międzyszkolnego zespołu samokształceniowego np. przedmiotowego, kulturalnego, sportowego, opracowywanie testów i innych materiałów dla nauczycieli. Prowadzenie debat z rodzicami i nauczycielami na tematy istotnych problemów wychowawczych.

Nauczyciel powinien z własnej inicjatywy prowadzić zajęcia dla nauczycieli stażystów i nauczycieli kontraktowych, zajęć edukacyjnych z udziałem zaproszonych gości oraz dzielić się swoimi doświadczeniami, wiedzą i umiejętnościami.

Wymogiem jest realizacja co najmniej trzech z następujących zadań:

opracowanie i wdrożenie programu dotyczącego działań edukacyjnych, wychowawczych, opiekuńczych lub innych związanych odpowiednio z oświatą, pomocą społeczną lub postępowaniem w sprawach nieletnich

(Rozp. § 8 ust. 2 pkt 4a)

Opracowanie i wdrożenie programu profilaktyki zachowań dysfunkcjonalnych, programu aktywizacji rodziców, programów pracy z uczniem słabym i uczniem zdolnym.

wykonywanie zadań doradcy metodycznego, egzaminatora okręgowej komisji egzaminacyjnej, eksperta komisji kwalifikacyjnej lub egzaminacyjnej dla nauczycieli ubiegających się o awans zawodowy, rzeczoznawcy do spraw programów nauczania, programów wychowania przedszkolnego, podręczników lub środków dydaktycznych, a w przypadku nauczycieli szkół artystycznych - także konsultanta współpracującego z Centrum Edukacji Artystycznej

(rozp. § 8 ust. 2 pkt 4b)

Pełni funkcję egzaminatora, eksperta lub rzeczoznawcy. Udziela się jako doradca metodyczny, edukator, trener terapeuta.

poszerzenie zakresu działań szkoły, w szczególności dotyczących zadań dydaktycznych, wychowawczych lub opiekuńczych (rozp. § 8 ust. 2 pkt 4c),

uzyskanie umiejętności posługiwania się językiem obcym na poziomie zaawansowanym, a w przypadku nauczycieli języków obcych - uzyskanie umiejętności posługiwania się drugim językiem obcym na poziomie zaawansowanym

(rozp. § 8 ust. 2 pkt 4d)

W trakcie stażu nauczyciel powinien uzyskać dodatkowe kwalifikacje i ukończyć studia podyplomowe potrzebne do podnoszenia swoich kwalifikacji. Również powinien doskonalić swoje umiejętności związane z nauką języka obcego.

wykonywanie zadań na rzecz oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich we współpracy z innymi osobami, instytucjami samorządowymi lub innymi podmiotami

(rozp. § 8 ust. 2 pkt 4e)

Pod tym punktem kryje się aktywne włączanie się w różne akcje społeczne i pozyskiwanie środków materialnych dla ubogich dzieci. Nauczyciel jako pomysłodawca powinien być również współorganizatorem gminnych lub środowiskowych imprez sportowych, kulturalnych i innych. Dodatkowym atutem jest pełnienie funkcji w organach samorządowych. Wymagana jest od nauczyciela współpraca z placówkami opiekuńczo-wychowawczymi.

uzyskanie innych znaczących osiągnięć w pracy zawodowej

(rozp. § 8 ust. 2 pkt 4f)

umiejętność rozpoznawania i rozwiązywania problemów edukacyjnych, wychowawczych lub innych, z uwzględnieniem specyfiki typu i rodzaju szkoły, w której nauczyciel jest zatrudniony (rozp. § 8 ust. 2 pkt 5).

Nauczyciel przed komisją kwalifikacyjną

Po złożeniu wniosku i powyższych dokumentów, organ sprawujący nadzór pedagogiczny nad szkołą powołuje komisję kwalifikacyjną, w skład której wchodzą:

- przedstawiciel organu sprawującego nadzór pedagogiczny, jako jej przewodniczący, w przypadku dyrektora ubiegającego się o awans - także przedstawiciel organu prowadzącego szkołę,

- dyrektor szkoły (z wyjątkiem przypadku, gdy o awans ubiega się dyrektor),

- trzej eksperci z listy ekspertów ustalonej przez ministra,

- przedstawiciel związku zawodowego (na wniosek nauczyciela).

Ponieważ komisja kwalifikacyjna na pewno przeczyta wnikliwie plan i sprawozdanie, warto zatem na drugiej stronie planu umieścić informacje personalne: imię i nazwisko, o jaki stopień nauczyciel się ubiega, jaki ma staż, ile lat pracuje w szkole. Ważne, aby w tym miejscu umieścić informacje, jakie podjął formy doskonalenia, jakie otrzymał nagrody oraz jakie nagrody otrzymali jego uczniowie.

Nauczycielowi mianowanemu za spełnienie odpowiednich wymagań uznaje się również odpowiedni dorobek zawodowy ze szczególnym uwzględnieniem okresu od dnia uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego.

W przypadku zmiany miejsca pracy w trakcie odbywania stażu, do dokumentacji i wniosku należy dołączyć świadectwo pracy lub zaświadczenie o wymiarze zatrudnienia i zajmowanym stanowisku w poprzednim miejscu pracy. Również, gdy nauczyciel jest zatrudniony w kilku szkołach, w każdej w wymiarze mniejszym niż połowa obowiązującego wymiaru zajęć, łącznie w wymiarze co najmniej połowy obowiązującego wymiaru zajęć. Wtedy należy załączyć zaświadczenia ze wszystkich szkół, w których nauczyciel był zatrudniony w okresie stażu, jeżeli nie ma możliwości udokumentowania zatrudnienia świadectwami pracy (rozp. § 9 ust. 1 pkt 2).

Jeżeli nauczyciel złoży wniosek o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego do dnia 30 czerwca danego roku, właściwy organ, w tym wypadku organ sprawujący nadzór pedagogiczny, wydaje decyzję o nadaniu bądź odmowie nadania stopnia awansu zawodowego do dnia 31 sierpnia danego roku. W przypadku wniosków złożonych do dnia do 31 października - do 31 grudnia danego roku (KN art. 9b ust 3, 3a).

Komisja przeprowadza postępowanie kwalifikacyjne na wniosek nauczyciela skierowany do właściwego organu (KN art. 9b ust. 2).

W przypadku niespełnienia przez wniosek lub dokumenty wymagań formalnych organ nadający stopień awansu zawodowego jest obowiązany do wskazania szczegółowo stwierdzonych braków i wyznaczenia terminu ich uzupełnienia (rozp. § 11 ust. 2). Organ nadający stopień awansu zawodowego powiadamia nauczyciela o terminie i miejscu przeprowadzenia egzaminu z co najmniej 14-dniowym wyprzedzeniem (rozp. § 11 ust. 3).

Komisja kwalifikacyjna podejmuje rozstrzygnięcia w obecności co najmniej 2/3 składu swoich członków (rozp. § 13 ust. 1). Postępowanie kwalifikacyjne rozpoczyna się od analizy dorobku zawodowego nauczyciela mianowanego, dokumentacji załączonej do wniosku o podjęcie postępowania kwalifikacyjnego (rozp. § 12 ust. 3). Właściwy organ nadający stopień awansu zawodowego zobowiązany jest do powiadomienia nauczyciela o terminie i miejscu przeprowadzenia egzaminu, co najmniej na 14 dni przed datą posiedzenia komisji (rozp. § 11 ust. 3).

Komisja kwalifikacyjna analizuje dokumentację przedstawioną przez nauczyciela mianowanego (KN art. 9b ust. 1 pkt 3). Każdy z członków komisji ocenia spełnienie przez nauczyciela wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia awansu zawodowego, według punktowej skali od 0 do 10 (rozp. § 13 ust. 2). Z punktacji przyznanej przez poszczególnych członków komisji oblicza się średnią arytmetyczną. Jeżeli liczba członków komisji jest większa niż 3, odrzucona zostaje jedna najwyższa i najniższa ocena. Nauczyciel uzyskuje akceptację komisji kwalifikacyjnej, jeżeli ta średnia wynosi co najmniej 7 (rozp. §13 ust. 3-4).

W przypadku uzyskania akceptacji komisji nauczyciel dostaje zaświadczenie o akceptacji na stopień nauczyciela dyplomowanego. Rejestr wydanych zaświadczeń prowadzi organ prowadzący szkołę (KN art. 9 g ust. 9).

W przypadku nieuzyskania akceptacji komisji nauczyciel ma możliwość ponownego złożenia wniosku o postępowanie kwalifikacyjne po odbyciu dodatkowego stażu w wymiarze 9 miesięcy. Staż ten może być odbyty na wniosek nauczyciela, jednocześnie za zgodą dyrektora (KN art. 9g ust. 8). Dodatkowy staż rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego, jednak nie później niż w ciągu 14 dni od dnia rozpoczęcia zajęć (KN art. 9d ust. 3).

W przypadku ponownego nieuzyskania przez nauczyciela akceptacji komisji, przed kolejnym ubieganiem się o akceptację, powinien ponownie odbyć staż w pełnym jego wymiarze, czyli 2 lat i 9 miesięcy (KN art. 9g ust. 8 pkt 2).

Po odbyciu stażu i otrzymaniu pozytywnej oceny dorobku zawodowego, spełnieniu wymagań kwalifikacyjnych oraz uzyskaniu akceptacji komisji kwalifikacyjnej organ sprawujący nadzór pedagogiczny nadaje stopień NAUCZYCIELA DYPLOMOWANEGO (KN art. 9b ust. 4 pkt 3).

W przypadku niespełnienia przez nauczyciela warunków, organ sprawujący nadzór pedagogiczny odmawia nauczycielowi, w drodze decyzji administracyjnej, nadania stopnia awansu zawodowego.

W przypadku decyzji odmownej, nauczycielowi przysługuje odwołanie do organu wyższego stopnia, tj.:

- w stosunku do dyrektora szkoły - organ prowadzący szkołę,

- w stosunku do organu prowadzącego szkołę - organ sprawujący nadzór pedagogiczny,

- w stosunku do organu sprawującego nadzór pedagogiczny - właściwy minister (KN art. 9b ust. 7).

Nauczyciel może się również odwołać do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Akt nadania stopnia awansu zawodowego zawiera w szczególności: nazwę komisji kwalifikacyjnej, numer i datę wydania zaświadczenia o uzyskaniu akceptacji, stopień awansu zawodowego, jak również informację o poziomie wykształcenia nauczyciela (KN art. 9b ust. 5).

Nauczycielowi, który w trakcie pracy zawodowej uzyskał wyższy poziom wykształcenia, niż określony w akcie nadania stopnia awansu zawodowego zostaje wydany, na wniosek nauczyciela, nowy akt nadania odpowiedniego stopnia awansu zawodowego, uwzględniający uzyskany poziom wykształcenia (KN art. 9f ust. 1).

 

Nauczyciel dyplomowany

I do końca pracy kończy się twój awans zawodowy. Masz możliwość uzyskać tytuł profesora oświaty. Jest to raczej tytuł honorowy i związany z jednokrotną wyplata pieniężna.